Bài hướng dẫn sẽ giải thích chi tiết về khái niệm dpi là gì? Đây là những khái niệm cần biết với những người đang học về thiết kế. Những người đang loay hoay tìm hiểu về khái niệm cross – DPI (độ phân giải dpi trên nhiều thiết bị). Trong bài viết này, sackim.com sẽ phân tích cho bạn khái niệm nay trên nhiều khía cạnh để dễ hiểu hơn.
DPI và PPI là gì ?
Độ phân giải màn hình dpi và ppi
DPI – viết tắt của cụm từ Dots Per Inch là đơn vị để đo số lượng chấm trên 1 inch hoặc số điểm chấm mực trên 1 inch. DPI dùng để đo lượng mực được phun lên 1 inch bề mặt, nếu máy in có chỉ số dpi càng lớn thì hình ảnh in ra càng sắc nét.
Chỉ số DPI còn được dùng trên các thiết bị điện tử hiện nay như máy tính, điện thoại,…Một đơn vị khác hay sử dụng cho màn hình là ppi. PPI là viết tắt của Pixels Per Inch, đây là chỉ số điểm ảnh (pixel) trên 1 inch vuông. Do màn hình của các sản phẩm điện tử thường đo bằng pixel hơn nên ppi được sử dụng nhiều hơn dpi.
Những ví dụ về PPI
Máy tính hệ điều hành Window thường có ppi mặc định là 96. Máy Mac OS có PPI là 72, những giá trị này không còn chính xác vào những năm 80 thế kỷ trước.
Màn hình của Mac OS không phải Retina (kể cả Mac), sẽ có độ phân giải khoảng từ 72 đến 120 ppi. Độ phân giải nằm trong khoảng này sẽ giúp người dùng để dàng chuyển đổ hình ảnh giữa window và mac.
Ví dụ thực tế: màn hình Mac 27 inch có PPI là 109, nghĩa là mỗi inch màn hình sẽ có 109 điểm ảnh. Chiều rộng tính theo mép là 25.7 inch và thực tế là 23.5 inch. Chúng ta tính theo công thức lấy số inch nhân cho số điểm ảnh trên mỗi inch tức là: 23.5 x 109 ~ 2560 ppi. Vây ta có độ phân giải màn hình là 2560 x 1440.
Máy tính window và mac có độ phân giải màn hình khác nhau
Sự quan trọng của dpi trong in ấn
Độ phân giải tốt có thể giúp cho bản in trở nên chất lượng hơn
Thông số DPI của máy in quyết định đến chất lượng hình ảnh được in ra. Hầu hết máy in tầm trung có chất lượng từ 300 – 600 dpi. Còn máy chất lượng cao chất lượng ảnh trên 1000 dpi. Nếu in ảnh kích thước lớn hơn nữa, hãy chọn ảnh có chỉ số dpi càng lớn càng tốt.
Máy in laser và máy in led độ phân giải từ 600 – 2000 dpi, nếu nhu cầu của bạn chỉ là in văn bản thì không cần chọn mức dpi quá cao làm gì. Hãy chọn máy in phù hợp với nhu cầu và chi phí bạn bỏ ra.
Vai trò của DPI trong thiết kế
Giả sử thiết kế trên ô vuông kích thước 109 x 109 px như hình dưới. Nếu thiết kế trên màn hình có ppi là 109 thì sẽ thấy kích thước ô vuông là 1 inch. Nhưng nếu dùng màn hình có dpi 72 thì hình vuông sẽ lớn hơn 1 inch. Với màn hình 72 dpi, máy sẽ cần khoảng 1,5 inch để hiển thị hình ảnh trên máy có màn hình 109 dpi.
Mình không xét vấn đề màu sắc và chất lượng ảnh, những màn hình có độ phân giải khác nhau thì cũng sẽ có chỉ số dpi khác nhau. Vì vậy, hãy thiết kế theo chuẩn chung màn hình để nhiều máy xem được.
Độ phân giải màn hình
Nếu là người hay thiết kế và in ấn, hãy chú ý vấn đề này nhiều hơn. Vì khi bạn đặt in thì file trên màn hình của bạn và cơ sở in sẽ có sự khác biệt. Điều may mắn là khi màn hình LCD được thay thế bằng CRT, tỷ lệ chênh lệch hình ảnh sẽ thấp hơn trước.
Độ phân giải màn hình của các thiết bị iPhone
Độ phân giải biểu thị chính xác số điểm ảnh hiển thị trên màn hình. Ví dụ, máy tính màn hình 27 inch có độ phân giải khoảng 2560*1440px. Nãy tôi đã giải thích rằng chỉ số PPI là gì rồi, chúng chưa bao giờ dùng làm đơn vị để đo kích thước vật lý.
Màn hình LCD hiện đã giải quyết vấn đề về độ phân giải, những màn hình khác nhau sẽ hiển thị giống nhau nếu dùng màn hình LCD. Màn hình CRT đã bế mạc và không giải quyết được sự chênh lệch giữa các màn hình.
Tiếp theo, nếu màn hình kích thước 27 inch, độ phân giải 109 dpi (2560x1440px). Tức là nếu giảm độ phân giải màn hình xuống thì ảnh sẽ lớn hơn. Trong Window hay Mac sẽ hỗ trợ người dùng chỉnh độ phân giải thich1 hợp để dễ dàng làm việc.
Hầu hết mọi trường hợp đều đúng
Nếu giảm độ phân giải màn hình, hình sẽ lớn hơn nhưng ppi vẫn không giảm. Lý do là chỉ số này đã được quy định trên màn hình đó rồi. Vấn đề mấu chốt là khâu xử lý hình ảnh của hệ điều hành.
HĐH sẽ lấp khoảng trống do quá trình giảm độ phân giải tạo ra và lấp đầy điểm ảnh còn thiếu. GPU/CPU sẽ tính toán tỉ lệ điểm ảnh theo tỷ lệ mới nhưng vẫn giữ ppi cho màn hình. Khi hình được phóng to do độ phân giải giảm, GPU sẽ giả lập 1 điểm ảnh to gấp 2 lần trên màn hình. Kết quả là điểm ảnh đó sẽ trông mờ hơn.
Tỷ lệ 1/2 khá đơn giản và phân chia không quá phức tạp. Nhưng nếu chọn tỷ lệ cao hơn như 1/3 hay 1/4 thì GPU sẽ khó chia pixel hơn. Hãy xem qua ví dụ bên dưới.
Kích thước hình ảnh có thể tăng khi giảm độ phân giải màn hình
Xem ví dụ trên phần mềm tôi sử dụng là photoshop, nếu tôi vẽ hình ảnh chiều rộng 1px thì ở chế độ thường bạn sẽ không thấy khác nhau mấy. Nhưng nếu giảm độ phân giải xuống 50% thì CPU sẽ tự tạo ra hình ảnh ở mức 150%. Nghĩa là phóng to ra 3 lần.
Nhân tỉ lệ đó theo 1,5 thì sẽ có 1* 1,5 = 1,5px. Những gì diễn ra bạn sẽ thấy điểm ảnh được lấp lại nhưng không đầy đủ. Tạo ra vệt mờ xung quanh đường chính.
Hệ điều hành máy tính đã hỗ trợ chỉnh độ phân giải
Hầu hết các máy tính Window đều có cơ chế hiển thị hình ảnh khi thay độ phân giải. Hãy tham khảo qua các cách thay đổi độ phân giải màn hình. Dưới đây, tôi sử dụng máy tính hệ điều hành Window 10.
Màn hình dưới độ phân giải hiển thị là
Màn hình máy tính window độ phân giải 1366 x 768
Màn hình sau khi giảm độ phân giải xuống còn 800 x 600
Màn hình máy tính window độ phân giải 800 x 600
Lưu ý: Nếu muốn bản thiết kế tốt thì không nên chỉnh độ phân giải màn hình khác với chuẩn thông thường. Người dùng có thể phóng to bằng phần mềm nhưng điểm ảnh nên để tự nhiên.
Độ phân giải 4k là gì?
Độ phân giải 4k xuất hiện ngày càng nhiều trong tương lai. Là chuẩn của máy tính, điện thoại và tivi sau này. Để hiểu rõ về khái niệm này, hãy tìm hiểu khái niệm HD.
Ở đây tôi sẽ chỉ mức chuẩn độ phân giải HD. Thuật ngữ HD được dùng cho những màn hình có độ phân giải từ 1280×720 hoặc 720 x 720 px theo hình vuông. Đây là chuẩn độ phân giải của hầu hết màn hình máy tính hiện nay.
Màn hình độ phân giải 4k và màn hình 2.7k
Cụm từ full HD dùng cho màn hình có độ phân giải từ 1920x1080px. Các dòng TV, máy tính mới đều có độ phân giải này.
4k là độ phân giải trên thiết bị cao cấp. Chúng còn gọi là Quad HD hay UHD (Ultra HD). Tính về số điểm ảnh, 4k sẽ nhét 4 lần độ phân giải 1080 vào màn hình 4k. Có chuẩn 4k khác nữa là 4096 x 2160 thường dùng cho camera chuyên nghiệp.
Các chuẩn kích thước màn hình hiện nay
Điều gì sẽ xảy ra nếu cắm màn hình chuẩn 4k vào máy đang sử dụng
Nếu máy không hỗ trợ 4k, nghĩa là nếu cắm màn hình 4k vào Chromebook hay MarkBook, màn hình vẫn hiển thị độ phân giải cao nhất của máy tính đó. Nhưng mọi thứ trông rất nhỏ.
Ghi chú:
- 4k nghĩa là gấp 4 lần full HD.
- Nếu hệ điều hành xử lý được hình ảnh 4k nhưng chưa kéo giãn ra, tức là màn hình đó không phải màn hình 4k.
- Một số mẫu điện thoại Samsung hay Sony trong hiện tại hỗ trợ xem video và hình ảnh 4k.
Lời kết
Qua bài viết bạn đã biết khái niệm độ phân giải dpi là gì ? Tiếp theo, hãy tìm các thủ thuật xử lý dpi như: chỉnh dpi trong photoshop, in ảnh đúng kích thước, dpi bao nhiêu là đủ, kiểm tra dpi của ảnh, dung lượng ảnh là gì,…và đừng quên theo dõi in ấn Sắc Kim để cập nhật những bài viết cực hay về đồ họa nhé.
